آموزش روش نگهداری و تکثیر گیاه حسن یوسف
دنیای گیاهان : گیاه حسن یوسف ، گیاهی زینتى از تیره نعناع است و تولید آن در ایران از دیر باز آغاز شده است . رنگ آمیزى برگ هاى حسن یوسف با زیبایى و تنوع ویژه اى که داراست ، آن را از هر گیاه دیگرى متمایز مى کند . گیاه حسن یوسف داری ۱۵۰ گونه از گیاهان همیشه سبز چند ساله یا دائمی است . گیاه حسن یوسف بومی جاوا بوده ارتفاع آن به بیش از ۴۰ سانتیمتر و گسترش آن نیز به بیش از ۲۵ سانتیمتر می رسد . گیاه حسن یوسف گرچه دائمی است ولی هنگام فصول سرد اگر خارج از گلخانه یا آپارتمان نگاه داری شود از بین خواهد رفت . در ادامه ، بیشتر با خصوصیات و نحوه مراقبت و تکثیر گیاه حسن یوسف آشنا شوید .
برگهای زیبای گیاه حسن یوسف به رنگهای مخلوط قرمز ، سفید ، سبز ، زرد و قهوهای دیده میشود . برای این که یک گیاه حسن یوسف بوتهای از این گونه به دست آوریم گلهای کوچک و آبیرنگ آن را باید هنگام ظهور قطع کرد . گیاه حسن یوسف دارای واریتههای بسیاری است که هر کدام دارای برگهایی به رنگها یا مخلوطی از رنگهای مختلف میباشد . گیاه حسن یوسف بسیار پر رشد است و برگ هاى آن پشت سر هم رشد مى کنند و خوشه گل دهنده آن در محل مناسب به سرعت ظاهر مى شود که باید جوانه انتهاى این شاخه قطع شود ؛ زیرا با قطع آن رشد شاخه هاى فرعى ایجاد مى شود و گلدان حسن یوسف پر شاخه و از نظر تعداد برگ ها ، متراکم تر مى گردد .
گیاه حسن یوسف دارای برگ هایی با برگ های متنوع ابلق ( سبز ، زرد ، قرمز ، خرمائي و سفيد ) و يا رنگ يكنواخت حنائي و قرمز ديده می شود . گلهاي كوچك آبي و سفيد آن زينتي نيستند و براي اينكه بوته قوي و انبوه شود بايد با دو انگشت گلها را قبل از رسيدن چيد .
نور در بروز رنگ ها موثر است و در آپارتمان بعلت كمبود نور برگها كم رنگ و ساقه ها بلند مي شود . بهتر است گلدانها را نزديك پنجره جنوبي آپارتمان قرار داد . گیاه حسن یوسف را ميتوان در حياط منزل در باغچه در محل نسبتأ سايه آفتاب كاشت . براي اينكه گیاه حسن یوسف بزرگتري بدست آوريم ميتوان آنرا هميشه به گلدان بزرگتري انتقال داد و شاخه هاي انتهائي گیاه حسن یوسف براي تقويت شاخه های جانبي هرس كرد .
نور مناسب برای گیاه حسن یوسف
حسن یوسف به نور زیاد ، گرمای زیاد ، آبیاری فراوان ، رطوبت هوای ۵۰ تا ۷۰ درصد و خاک قلیایی احتیاج دارد . در تابستان ، این گیاه پشت به نور مستقیم آفتاب حساس است ، پس در منزل باید در نقطه اى قرار داده شود که نور به طور مستقیم و شدید به آن نتابد و یا اگر در باغچه و حیاط خانه نگه دارى مى شود ، مى توان گیاه حسن یوسف را زیر سایه سایر درختان باغچه قرار داد تا از تابش مستقیم نور آفتاب در امان باشد . براى این که رنگ برگ هاى گیاه حسن یوسف ثابت باشد و گیاه حسن یوسف شاداب به نظر برسد ، نباید در محیط سایه دار قرار بگیرد ، بلکه باید محیط نگه دارى گیاه حسن یوسف روشن باشد تا گیاه سالم بماند ( نه آفتاب مستقیم و نه سایه کامل ) .
کود مورد نیاز برای گیاه حسن یوسف
کود مورد نیاز گیاه حسن یوسف را میتوان به میزان ۳ گرم در لیتر ، هر دو هفته یکبار ، از فروردین تا مهرماه ، مورد استفاده قرار داد .
خاک مورد نیاز برای گیاه حسن یوسف
مخلوطی از خاک باغچه، خاکبرگ و ماسه، خاک مناسب رشد این گیاه است .
آبیاری گیاه حسن یوسف
در فصل بهار و تابستان هر روز آبیاری لازم دارند ولی در پاییز و زمستان یک روز در میان کافیست زیاده روی در اب دهی سبب گندیده شدن ریشه می شود . خاک گیاه را به طور یکنواخت مرطوب نگه دارید ولی آن را خیس نکنید .
تکثیر گیاه حسن یوسف
گیاه حسن یوسف با دو روش قلمه زدن مستقیم و ریشه دهی در آب، تکثیر می شود . از اواسط تابستان تا اواخر پاییز قلمههای انتهایی ساقه را به اندازه ۵ تا ۸ سانتیمتر ، به آرامی جدا کنید ، ساقههای نازک و گوشتی قلمه را فشار ندهید .
قلمه زدن مستقیم گیاه حسن یوسف و ریشه دهی در خاک
برای قلمه زنی مستقیم ، میتوانید از پودر هورمون ریشهزایی استفاده کنید و انتهای ساقه بریده شده را داخل آن فرو برید ، اگرچه خیلی هم لازم نیست .
قلمهها را در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر ، حاوی کمپوست گلدانی قرار دهید .
در دمای ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد و نور مناسب نگاه دارید .
مراقب باشید که هرگز خاک گلدان خشک نشود .
قلمهها را بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز از تابش مستقیم خورشید قرار دهید .
زمانی که قلمهها ریشه داد آنها را بیرون آورده و در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر حاوی کمپوست با پایه پیت قرار دهید . البته باید دقت کنید که ریشهها شکسته یا کنده نشود .
قلمه زدن غیر مستقیم گیاه حسن یوسف و ریشه دهی در آب
پس از جدا نمودن ساقه ها از گیاه اصلی ، برگ های روی ساقه را از انتهایی ترین نقطه اتصال برگ به ساقه جدا کنید و در پایان فقط 2 یا 3 برگ داشته باشد .
ساقه ها را داخل یک ظرف آب قرار دهید و دقت کنید که برگ ها با آب برخورد نداشته باشند تا آب گندیده نشود .
هر وقت در آب ریشه زد آنرا در گلدانی حاوی خاک الک شده باغچه و خاک برگ قرار بدید .
نکات کاربردی
حسن یوسف گیاه خانگی خوبی خواهد بود به شرطی که نور و غذای کافی دریافت کند. بهتر است گیاهتان را در مکانی روشن و در خاک دارای زهکشی سریع و خاک گلدان تجاری پرورش دهید . و برای اینکه برگهای آن رنگ خوبی داشته و پر پشت شوند ، از نور مصنوعی استفاده کنید .
گیاه حسن یوسف در روز به 5 الی 6 ساعت آفتاب نیاز دارد تا رنگهای زیبای برگ نمایان شود . گلدان را هر روز در جایی که چندین ساعت نور روشن دریافت میکند ( پنجره جنوبی ) قرار دهید . حسن یوسف خودش را با دامنه وسیعی از دماها تطبیق خواهد داد ، این گیاه باید در دمای بالای 12 - 7 درجه سانتیگراد نگهداری شود اما در دمای بین 21 تا 29 درجه بهترین رشد را خواهد داشت .
هر ماه گیاه حسن یوسف را با کود مایع رقیق شده (مخلوط 50 در صدی) تغذیه کنید .
برای جلوگیری از تخمریزی گیاه حسن یوسف ، شکوفههای گل باید کنده شوند . اگر به حسن یوسف اجازه تخم ریزی بدهید ، عمرش تمام شده و پژمرده میشود .
برای جلوگیری از بلند شدن قد گیاه شاید لازم شود سر گیاه را بزنید . هر زمان که جوانه سر گیاه جدا شود ، انرژی گیاه به سمت رشد افقی گیاه منحرف شده و گیاهتان پرپشت میشود .
بیماری های گیاه حسن یوسف
علت بی حالی برگها کمبود آب و بزرگ شدن برگ ها و علت رنگ پریدگی ، کم آفتابی است .
اگر دیدید برگ ها سوراخ های ریزی دارند احتمالا پشه های ریز از دل خاک یا از کود حیوانی با گرم شدن هوا بیرون آمدند و شروع به خوردن برگ ها کرده اند . فورا از داروهای مخصوص استفاده کنید این دارو ها به گیاه صدمه نمی زنند فقط روی خاک اسپری کنید .
اگر میخواهید ارتفاع گل ها زیاد شود و برگ های بیشتری بدهد حتما گل های ریز ظاهر شده گیاه را کوتاه کنید و در آخر با گل ها مهربان باشید آنها عکس العمل شما را متوجه می شوند .